Twoja Organizacja ma ciekawy projekt, na który brakuje pieniędzy? Chcielibyście rozwinąć swoją działalność charytatywną? To może crowdfunding?
Ostatnio popularność zyskuje tzw. crowdfunding. Crowdfunding, to inaczej mówiąc finansowanie społecznościowe, czyli zbiórka funduszy od ludzi, najczęściej przez internet.
W typowym crowdfundingu osoba, która wsparła dany projekt otrzymuje coś w zamian; może to być świadczenie finansowe, produkt, na który się złożyła lub wejściówki, czy zaproszenia.
Finansowanie może pozyskać każde przedsięwzięcie – charytatywne, kulturalne, społeczne.
Wiele ciekawych i przydatnych informacji na temat crowdundingu przeczytają Państwo w pracy “System finansowania organizacji pozarządowych w Polsce” pod redakcją Stanisława Mazura oraz Agnieszki Pacut". Praca zawiera informacje na temat różnych metod finansowania organizacji, nie tylko poprzez crowdfunding. Natomiast my poniżej przytoczymy rozdział dotyczący crowdfundigu (rozdział 6. Nowe instrumenty finansowania organizacji pozarządowych):
“Crowdfunding to nowy model finansowania, który do tej pory – w odniesieniu do po- ziomu ryzyka finansowego – okazywał się modelem bezpiecznym. Bazuje on bowiem na zaufaniu społecznym. „Pomysłodawcy” zbierają fundusze na swoje cele, a „pomy- słobiorcy” otrzymują, kupują lub stają się udziałowcami ich przedsięwzięć. Termin ten „(…) zasadniczo odnosi się do otwartego zaproszenia skierowanego do społeczeństwa, którego celem jest pozyskanie środków finansowych na realizację określonego projektu. Często takie zaproszenia są publikowane i rozpowszechniane za pośrednictwem internetu i z pomocą mediów społecznościowych oraz są aktualne tylko w określonym przedziale czasowym. Środki finansowe są zwykle pozyskiwane od znacznej liczby uczestników w postaci stosunkowo niewielkich wkładów, ale istnieją wyjątki”28. Innymi słowy, „Crowdfunding, czyli finansowanie społecznościowe, wykorzystuje możliwości internetu do znanych od dawna działań – czyli do zbierania „drobnych sum” od szerokiej grupy osób na wybrany cel” [Stanowisko 2014].
Nie ma modelowego przykładu crowdfundingu – może on przybierać różne formy w zależności od poziomu zaangażowania finansowego osób. Wyraźny podział przebiega jednak pomiędzy crowdfundingiem bezudziałowym a crowdfundingiem inwestycyjnym:
- crowdfunding bezudziałowy („sponsoring społecznościowy” zgodnie z terminologią Komisji [Komunikat KE 2014]) – środki zbierane są jako darowizna lub w zamian za wsparcie oferowane jest jakieś określone dobro, tzw. „nagrody” (np. egzemplarz wydanej płyty, upominek, zniżka na zakup wytworzonego towaru, udział w sponsorowanym wydarzeniu kulturalnym, podziękowania w „napisach końcowych” filmu itp.);
- crowdfunding udziałowy („inwestowanie społecznościowe” zgodnie z terminologią Komisji), w którym w zamian za wkład finansowy, wpłacający otrzymuje udział w zy- skach ze zrealizowanego projektu bądź papiery wartościowe, forma crowdfundingu inwestycyjnego.
(…)
Crowdfunding powstał na linii obywatel–obywatel, bez udziału sektora biznesu czy administracji. Wzmacnia tym samym trzon społeczeństwa obywatelskiego, którym są spontaniczne relacje pomiędzy jednostkami oraz generowanie kapitału społecznego. Crowdfunding to również alternatywa dla środków pozyskiwanych z administracji pu- blicznej w systemie dotacji czy z funduszy zewnętrznych.
W praktyce crowdfunding może okazać się idealnym rozwiązaniem dla organizacji, których zasobem są innowacyjne projekty społeczne. Te podmioty – jako pomysłodawcy – już na samym początku realizacji projektu mają możliwość zweryfikowania jego potencjału i zakresu oddziaływania. Zgromadzone na dane przedsięwzięcie fundusze (lub ich brak) skutecznie zweryfikują plany pomysłodawców przed dalszym wdrażaniem rozwiązania. Crowdfunding można zatem wykorzystać jako narzędzie do badania potrzeb lub badania rynku. Jednocześnie platforma internetowa, na której zbierane są środki jest narzędziem promocji nie tylko tego konkretnego przedsięwzięcia, ale także samej organizacji pozarrządowej i jej działalności w obszarze pożytku publicznego. W efekcie organizacja może przy pomocy crowdfundingu w tani i szybki sposób przeprowadzić akcję marketingową i promocyjną. Jak piszą twórcy polskiej platformy Wspieram.to: „(…) autor obserwując rozwój projektu oraz stopnień zaangażowania społeczności, może przeprowadzić dowód swojej koncepcji (proof-of-concept)”
(…)
Crowdfunding jest zarówno narzędziem pozyskiwania środków finansowych, jak i kre- owania postaw społecznych. Ma to istotne znaczenie w kontekście wykorzystywania tego narzędzia przez organizacje pozarządowe, działające w szeroko pojętym obszarze wzmacniania społeczeństwa obywatelskiego. W zależności bowiem od charakteru doko- nywanych transferów pieniężnych i sposobu zaangażowania w ten proces konkretnych ludzi, możemy budować w trzecim sektorze albo postawy roszczeniowe, albo proaktywne.
System finansowania organizacji pozarządowych oparty na dotacjach z organów ad- ministracji publicznej, składkach członkowskich, pozyskiwaniu środków z funduszy zewnętrznych oraz polskich i zagranicznych programów wsparcia finansowego, czy w końcu na prowadzeniu działalności gospodarczej, jest ugruntowanym prawnie i – co istotne – zakorzenionym już w świadomości organizacji sposobem finansowego wspierania i rozwijania ich działalności. Crowdfunding nie jest co prawda narzędziem bezpośrednio dedykowanym organizacjom pozarządowym, ale jest dla każdego, kto ma interesujący pomysł na projekt i kompetencje w zakresie wykorzystania do tego internetu. Warto promować to narzędzie w sektorze pozarządowym z uwagi na jego niebagatelny wpływ na rozwój zaufania społecznego i przedsiębiorczości organizacji.
(…)
Crowdfunding daje możliwość zebrania kapitału, ale warunkiem jest podzielenie się pomysłem ze społecznością, co w przypadku społeczeństwa charakteryzującego się stosunkowo niskim poziomem zaufania może stanowić istotną barierę w rozwoju fi- nansowania społecznościowego. W tym kontekście brak świadomości i zrozumienia tego narzędzia wskazuje, że kluczową rolę na obecnym etapie rozwoju crowdfundingu w Polsce odgrywać będzie przede wszystkim edukacja finansowa i działania informacyj- no-promocyjne. Wskazane jest propagowanie finansowania społecznościowego wśród organizacji pozarządowych i ukazywanie go jako alternatywnego i skutecznego źródła pozyskiwania środków. W tym zakresie należy położyć nacisk na wymianę dobrych prak- tyk, warsztaty, kampanie i konferencje, czyli wszelkie działania aktywizujące zarówno pomysłodawców i twórców, jak też potencjalnych wspierających.
Nie bez znaczenia pozostaje również kwestia podejmowania nieustannych wysiłków w kierunku budowania zaufania społecznego – osoby wpłacające stają się bowiem częścią wspólnoty skupionej wokół ważnego celu, którym jest dany projekt, przy czym często wspierają jego rozwój, dzieląc się z twórcami swoją wiedzą i umiejętnościami. W ten sposób powstaje nowa jakość i silna wspólnota.”