PIT-28 za 2023 r.

Ogólna charakterystyka

PIT-28 jest formularzem rocznego rozliczania osiągniętych przychodów ewidencjonowanych, opodatkowanych ryczałtem.

Deklaracja ta dostępna jest w dwóch wariantach: PIT-28 i PIT-28S. Wersja pierwsza służy samemu podatnikowi do rozliczenia osiągniętych przychodów w roku poprzednim, za który składane jest zeznanie. Natomiast deklaracja PIT-28S składana jest po śmierci przedsiębiorcy, który korzystał z tej formy opodatkowania.

Do kiedy należy złożyć deklarację?

Wszystkie deklaracje PIT są objęte jednolitym terminem rozliczenia - PIT-28 (podobnie jak PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-39) składany jest do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, którego dotyczy składany druk. W sytuacji, gdy ostatni dzień kwietnia przypada na dzień wolny od pracy, możemy dopełnić swojego obowiązku sprawozdawczego do kolejnego dnia roboczego następującego po tym terminie.

Przykład:

Dokonując rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2027 r. ustawowym terminem na złożenie deklaracji jest 30 kwietnia 2028 r. Z uwagi na fakt, że ostatni dzień kwietnia przypada na niedzielę, zaś 1 maja jest świętem ustawowo wolnym od pracy (święto pracy), podatnicy zyskają dodatkowe chwilę na złożenie deklaracji - do 2 maja 2028 r.

Do kiedy płacimy podatek ryczałtowy?

Termin złożenia deklaracji PIT (30 kwietnia 2024 r.) jest również ostatnim dniem na zapłatę podatku należnego wynikającego ze złożonego zeznania rocznego.

Jak zapłacić podatek ryczałtowy?

W obliczu natężonego zainteresowania podatników ryczałtem oraz konieczności rozliczania najmu prywatnego w tej formie opodatkowania, zauważalna jest większa ilość osób osiągających przychody wedle wielu stawek tego podatku. W takim stanie rzeczy, podatnicy zastanawiają się czy mogą uregulować sumę swoich zobowiązań podatkowych za dany okres za pośrednictwem pojedynczej płatności.

W tym miejscu jednak, zalecamy działanie z ostrożnością i dokonywanie płatności w sposób umożliwiający powiązanie danej wpłaty z konkretnym zobowiązaniem podatkowym. Wskazana metoda regulowania należności pozwoli na uniknięcie niepożądanych konsekwencji rozliczeniowych, a w szczególności minimalizuje ryzyko ewentualnego sporu procesowego z organem podatkowym. W sytuacji powzięcia jakichkolwiek wątpliwości przez fiskusa, może się zdarzyć, że dojdzie do omyłkowego przyporządkowania wpłaty, która nie rozdzielała jednoznacznie pokrywanych należności podatkowych.

Stawki podatku ryczałtowego

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wykazywane w ramach PIT-28 za 2023 r. przedstawiają się w następujący sposób:

Stawka ryczałtu 17%

Obecnie wolnym zawodem może być wyłącznie pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana przez:

1. tłumaczy,
2. adwokatów,
3. notariuszy,
4. radców prawnych,
5. biegłych rewidentów,
6. księgowych,
7. agentów ubezpieczeniowych,
8. agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające,
9. brokerów reasekuracyjnych,
10. brokerów ubezpieczeniowych,
11. doradców podatkowych,
12. doradców restrukturyzacyjnych,
13. maklerów papierów wartościowych,
14. doradców inwestycyjnych,
15. agentów firm inwestycyjnych,
16. rzeczników patentowych.

Stawka ryczałtu 15%

Podatnicy ryczałtowi mogący rozliczać się wg stawki 15%, wykonują czynności polegające na świadczeniu usług między innymi przychodów z usług dotyczących m.in. handlu hurtowego czy wynajmu samochodów osobowych.

Stawka ryczałtu 14%

Do zapłaty stawki 14% zobowiązani są podatnicy ryczałtowi świadczący usługi:

• z dziedziny opieki zdrowotnej,
• architektoniczne i inżynierskie czy usługi badań i analiz technicznych,
• w zakresie specjalistycznego projektowania.

Stawka ryczałtu 12,5/8,5%

Przychody osiągane przez podatników wynajmujących nieruchomości w sposób niezwiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą (w ramach tzw. najmu prywatnego) opodatkowane są wyłącznie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od początku 2023 r. najem prywatny (podnajem, dzierżawa, poddzierżawa) nie podlega rozliczeniu na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej). Stawka ryczałtu zależy od kwoty przychodu osiągniętego z tego tytułu i kształtuje się w następujący sposób:

Uwaga! Małżonkowie, których łączy wspólność majątkowa otrzymali preferencję w rozliczaniu przychodów osiągniętych z najmu prywatnego. W przypadku, gdy jeden z partnerów złoży stosowne oświadczenie do właściwego urzędu skarbowego, zastosowanie znajdzie stawka 8,5% ryczałtu od przychodów z tego źródła do kwoty 200 000 zł.

Stawka ryczałtu 12%

Niższą stawką 12% zostały objęte przychody z zakresu IT pochodzące ze świadczenia usług związanych z wydawaniem produktów w ramach branży gamingowej oraz pakietów oprogramowania systemowego, użytkowego czy oprogramowania komputerowego pobieranego z internetu.

Stawka ryczałtu 10%

Ze stawki podatku ryczałtowego w wysokości 10% skorzystają w szczególności przedsiębiorcy zajmujący się przede wszystkim zakupem i odpłatnym zbywaniem nieruchomości.

Stawka ryczałtu 8,5% (dla przychodów niezwiązanych z najmem prywatnym)

Taką samą stawką ryczałtu, jak w przypadku najmu prywatnego objęta jest część przedsiębiorców. Wskazana stawka dotyczy w szczególności szeroko pojętej działalności usługowej (niezwiązanej z dostawą towarów), wliczając również przychody w branży gastronomicznej (również odpłatne zbycie napojów alkoholowych ponad 1,5%. 8,5% podatku od przychodu zapłacą również osoby świadczące usługi w zakresie edukacji czy podobnych (związanych z bibliotekami, archiwami, muzeami czy innymi dot. kultury).

Stawka ryczałtu 5,5%

Stawka ryczałtu 5,5% dotyczy przychodów osiąganych z tytułu działalności wytwórczej, prowizji z handlu czy odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia.

Stawka 3%

Najniższa stawka podatku również dotyczy działalności gastronomicznej, usług handlowych czy przychodów osiąganych z produkcji zwierzęcej.

Składka zdrowotna

Rozliczenie PIT 2024 będzie znacznie bardziej złożone (oraz dolegliwe finansowo) nie tylko w kwestii obliczenia PIT, lecz również w zakresie wysokości składki zdrowotnej. W zależności od formy opodatkowania PIT w 2023 r. podstawa wymiaru składki jest zróżnicowana. Kwota comiesięcznej daniny na ubezpieczenie zdrowotne dla ryczałtowców jest uzależniona od dwóch czynników:

• Rocznej wartości przychodu przedsiębiorcy rozliczającego się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (składka zdrowotna nie jest płatna w przypadku osób osiągających przychody niekomercyjne jak np. z najmu prywatnego);
• Średniego wynagrodzenia za ostatni kwartał minionego roku w sektorze przedsiębiorstw (na podstawie danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny w terminie do 20 stycznia).

Z uwagi na zapowiedzi związane z wdrożeniem nowego mechanizmu naliczania składki zdrowotnej, począwszy od 2022 roku wielu podatników zdecydowało się na zmianę formy opodatkowania na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Szereg korzystnych modyfikacji podatkowych dla osób na skali podatkowej spowodował, że rządzący postanowili zrekompensować ryczałtowcom ucieczkę z zasad ogólnych. Poza możliwością dodatkowej zmiany formy opodatkowania w trakcie roku oraz ex post (następczo, po zakończeniu roku podatkowego) przedsiębiorcom rozliczającym się w formie ryczałtu została przyznana możliwość odliczenia składek zdrowotnych w zależności od wysokości osiągniętego przez nich przychodu.

W formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych rozliczają się nie tylko przedsiębiorcy. Jest to sposób rozliczenia z fiskusem, który od 1 stycznia 2023 r. dotyczy wszystkich osiągających przychody z tzw. najmu prywatnego (niezwiązanego z działalnością gospodarczą). Niezależnie od wysokości przychodów osiągniętych na tej podstawie osoby dokonujący rozliczenia PIT 28 nie będą zobowiązane do uiszczenia składki zdrowotnej z tego tytułu.

Składka zdrowotna w PIT-28 w 2023 r.

W tym miejscu wskazania wymaga, że zgodnie z obwieszczeniem Głównego Urzędu Statystycznego przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał 2022 r. wyniosło 6965,94 zł. W 2023 przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zapłacą następujące kwoty składek zdrowotnych:

Składka zdrowotna w PIT-28 w 2024 r.

Średnia krajowa w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał 2023 r. wyniosła 7767,85 zł. Na podstawie tej wartości ustalono kwoty miesięcznych składek zdrowotnych w 2024 r. na następującym poziomie:

Kto może rozliczyć się na formularzu PIT 28?

Zeznanie podatkowe na formularzu PIT-28 powinieneś złożyć, jeśli osiągasz przychody:

• z tytułu najmu, dzierżawy, podnajmu i podzierżawy,
• ze sprzedaży przetworzonych produktów rolnych, pod warunkiem, że pochodzą z własnych upraw i chowu i są opodatkowane ryczałtem,
• z tytułu prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
• jako wspólnik spółki cywilnej lub jawnej.

Rozliczenie najmu prywatnego

Na potrzeby przepisów prawa podatkowego „najem prywatny” jest rozumiany jako jedna z form najmu (dotyczy to również podnajmu), dzierżawy (bądź poddzierżawy) oraz zbliżone do nich stosunki prawne, o ile jest to forma odpłatnego udostępniania nieruchomości, która nie jest związana z działalnością gospodarczą podatnika.

Od początku 2023 roku, wynajmującym nie przysługuje możliwość wyboru formy opodatkowania. Ustawodawca postanowił objąć wszystkich wynajmujących prywatne nieruchomości ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28).

Opodatkowanie przychodów pochodzących z najmu prywatnego podlega stawce progresywnej – uzależnionej od wysokości wpływów z tego tytułu:

• 8,5% – do kwoty w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł,
• 12,5% – do nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł.

Zwrot podatku PIT-28 – formularz drukowany i w wersji online

Jeśli zdecydujesz się na rozliczenie online, zamiast składać dokument w wersji wydrukowanej, na zwrot podatku będziesz czekał nie dłużej niż 45 dni.

Zamiast więc dostarczać PIT-28 osobiście do urzędu skarbowego lub wysyłać go za pośrednictwem Poczty Polskiej S.A. – skorzystaj z jednego z bezpłatnych programów firm zewnętrznych, aplikacji desktopowej e-Deklaracje lub usługi Twój e-PIT w e-Urzędzie Skarbowym.

Ulgi podatkowe w PIT-28

Jeśli rozliczasz się na formularzu PIT-28, masz możliwość skorzystania z ulg i odliczeń. Pozwolą ci one obniżyć podstawę opodatkowania, ale i sam podatek.

Co można odliczyć od podatku?

Rozliczając się na formularzu PIT-28, możesz obniżyć wysokość podatku należnego do zapłaty, stosując ulgi i odliczenia:

• odliczenie składek na ubezpieczenia zdrowotne, na podstawie informacji od ZUS lub wykonanych przelewów;
• ulga abolicyjna w wysokości do 1 360 zł w przypadku osób pracujących poza granicami Polski (ma to na celu zmniejszenia różnic w systemach podatkowych);
• ulga aktywizacyjna pozwala odliczyć samodzielnie opłacone składki na ubezpieczenia społeczne, w związku z zatrudnieniem przed 1 stycznia 2007 r. osoby bezrobotnej.

Co można odliczyć od dochodu?

• odliczenie darowizny – do 6 proc. przychodów wykazanych w deklaracji podatkowej lub całości darowizny przekazane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą;
• ulga rehabilitacyjna – wydatki na cele rehabilitacyjne oraz służące poprawie codziennego funkcjonowania, które poniesione zostały przez osobę niepełnosprawną lub opiekuna takiej osoby;
• odliczenie zwróconych świadczeń nienależnie pobranych – pomniejsza podstawę opodatkowania o wysokość świadczeń (takich jak zasiłek przedemerytalny czy renta socjalna), które były nieprawnie pobierane;
• ulga na Internet – przez dwa następujące po sobie lata w wysokości maksymalnie 760 zł (w każdym roku);
• ulga termomodernizacyjna – wydatki do 53 000 zł poniesiona na prace termomodernizacyjne przez właściciela lub współwłaściciela domu jednorodzinnego, w którym rozpoczęto prace termomodernizacyjne (np. ocieplenie budynku czy montaż paneli fotowoltaicznych) w roku podatkowym, za który składane jest zeznanie;
• odliczenie wpłat na IKZE – w wysokości dokonanych wpłat, które nie mogą przekroczyć w 2023 r. 8322 zł, a w przypadku prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą – 12 483 zł;
• składki ZUS – opłacone składki ZUS: rentowe, emerytalne, chorobowe i wypadkowe;
• odliczenie straty podatkowej – w wysokości 50% straty z minionego roku
  
• ulga odsetkowa – wydatki związane ze spłatą kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w latach 2002-2006 i kredytów zaciągniętych na potrzeby spłaty kredytu mieszkaniowego.

Załączniki do formularza

Bez względu na to, czy rozliczasz PIT 28 online, czy składasz dokument osobiście w urzędzie skarbowym (lub wysyłasz za pośrednictwem Poczty Polskiej SA) możesz do deklaracji dodać załączniki:

• PIT 28/B – wykazujesz w nim dochody z działalności spółki cywilnej lub jawnej,
• PIT/O – wykazujesz w nim przysługujące ci ulgi i odliczenia,
• PIT/D – wykazujesz w nim odliczenia na zasadach praw nabytych (ulga odsetkowa),
• PIT-2K – składasz wyłącznie, gdy po raz pierwszy rozliczasz ulgę odsetkową,
• PIT/SE – wykazujesz dochody osiągnięte w związku z działalnością prowadzoną w specjalnej strefie ekonomicznej lub na podstawie osobnej decyzji o wsparciu.

PIT-36 za 2023 r.

Kto składa?

Formularz PIT-36 muszą wybrać podatnicy, których przychody podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej, ale pochodzą nie tylko od płatników, lecz z  prowadzonej w roku podatkowym pozarolniczej działalności gospodarczej (dotyczy to również korzystających z tzw. kredytu podatkowego na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) lub działów specjalnych produkcji rolnej, z najmu, dzierżawy lub podobnych umów (o ile dotyczą działalności gospodarczej), ze źródeł zagranicznych a także krajowych, od których nie były odprowadzane zaliczki na podatek przez płatnika lub były odprowadzane przez samego podatnika.

Na druku PIT-36 rozliczają się też podatnicy, którzy chcą wykazać straty z lat ubiegłych z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych.

Jeśli podatnik uzyskał poza tym przychody opodatkowane podatkiem ryczałtowym od przychodów ewidencjonowanych lub dochody kapitałowe, musi złożyć dodatkowo PIT-28 lub PIT-38 czyli dwie lub trzy różne deklaracje, gdyż PIT-36 obejmuje tylko przychody opodatkowane na zasadach ogólnych według skali podatkowej.

Druk PIT-36 wypełniamy, gdy chcemy rozliczyć swoje dochody indywidualnie, ale też wtedy, gdy rozliczamy się wspólnie:

• z małżonkiem albo
• z małoletnimi dzieckiem.

Stawki podatku

Osoby rozliczające się na PIT-36 za 2023 r. zobowiązane są do stosowania następujących stawek podatku:

1. Kwota wolna od podatku - do dochodu nieprzekraczającego 30 000 zł podatnicy rozliczający się na PIT-36 nie zapłacą podatku dochodowego;
2. Pierwszy próg podatkowy - w stosunku do dochodów mieszczących się w granicach od 30 000 zł do 120 000 zł podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych zapłacą 12% podatku dochodowego;
3. Drugi próg podatkowy - osoby rozliczające się na skali podatkowej, które w ciągu roku podatkowego osiągnęły ponad 30 000 zł dochodu zobowiązane są do zapłaty 10 800 zł oraz 32% od nadwyżki dochodu ponad 30 000 zł.

Załączniki do deklaracji

Najpowszechniej załączanymi drukami do PIT-36 są PIT-B (dotyczy rozliczenia działalności gospodarczej, PIT-M (dotyczy przychodów małoletnich dzieci), PIT-ZG (wykazanie dochodów zagranicznych). Jeśli chcemy skorzystać z ulg i odliczeń powinniśmy dołączyć PIT-O (informacje o ulgach i odliczeniach) lub PIT-D (wydatki na cele mieszkaniowe).

Wszystkie załączniki do formularza deklaracji PIT-36 można podzielić na dwie kategorie:

1. Załączniki na potrzeby rozliczenia ulg oraz odliczeń,
2. Załączniki wspierające wykazanie dodatkowych dochodów.

Załącznikami do PIT-36, na których przysługujące na preferencje podatkowe to w szczególności:

• PIT/D – służący do rozliczenia ulgi mieszkaniowej,
• PIT/0 – na tym druku rozliczymy większość pozostałych ulg/odliczeń nie stanowiących ulgi mieszkaniowej,
• PIT/BR – tutaj wykażemy wydatki poniesione w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.

Do załączników z dochodami zaliczają się:

• PIT/B – dochody z prowadzonej działalności gospodarczej,
• PIT/Z – z dochodami z biznesu, które w ciągu 5 lat były objęte zwolnieniem,
• PIT/M – obejmujący dochody małoletnich dzieci,
• PIT/ZG – odpowiadający za przedstawienie dochodów zagranicznych,
• PIT/DS – wykazujący dochody z działów specjalnych produkcji rolnej.

Ulgi i odliczenia

Zwolnienia do limitów przychodu

Osoby rozliczające się na PIT-36 (30) mogą skorzystać z następujących zwolnień podatkowych:

• Ulga dla młodych,
• Ulga dla aktywnych zawodowo seniorów,
• Ulga na powrót,
• Ulga dla rodzin wielodzietnych (osoby wychowujące czwórkę i więcej dzieci).

Odliczenia podatkowe

Podatnicy rozliczający się na PIT-36 (30) mogą skorzystać z następujących ulg podatkowych:

• Ulga prorodzinna,
• Ulga abolicyjna,
• Ulga termomodernizacyjna,
• Ulga na zabytki,
• Ulga na produkcję,
• Ulga na promocję produktu,
• Ulga CSR,
• Ulga ASI,
• Ulga na terminal płatniczy,
• Zwrot nienależnie pobranych świadczeń,
• Odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne,
• Ulga rehabilitacyjna (zawierająca również możliwość odliczenia leków),
• Ulga w związku z przekazaniem darowizn,
• Ulga dla krwiodawców,
• Ulga na internet,
• Odliczenie straty podatkowej,
• Ulga na robotyzację,
• Ulga na złe długi.

Składka zdrowotna

W ramach rozliczenia na PIT-36 (30) zobowiązani są do zapłaty 9% składki zdrowotnej. Podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest dochód podatnika.

Termin zwrotu podatku

Termin zwrotu podatku wynikającego ze złożenia deklaracji PIT-36 uzależniony jest od sposobu wypełnienia i doręczenia do właściwego urzędu skarbowego. W przypadku złożenia zeznania rocznego w formie elektronicznej podatnicy otrzymają nadpłatę podatku w ciągu 45 dni od dnia doręczenia PIT. Jeśli podatnik składa PIT-36 w tradycyjny sposób (w formie pocztowej lub poprzez doręczenie bezpośrednio do biura podawczego urzędu skarbowego) poczekają na zwrot podatku aż 90 dni.

Termin złożenia deklaracji

Roczne zeznanie podatkowe składamy po zakończeniu roku podatkowego. Ostateczny termin złożenia PIT-36 mija co do zasady 30 kwietnia roku następnego. Jeśli ostatni dzień kwietnia przypada na dzień wolny od pracy, termin na złożenie PIT-36 wydłuża się do najbliższego dnia roboczego następującego po okresie wolnym. 

PIT-36L za 2023 r.

Podstawowe informacje

Mimo jednolitej stawki podatkowej, która pozostaje niezmienna w obliczu wzrostu dochodów przedsiębiorcy to należy uznać, iż liniowa forma opodatkowania znacząco traci na konkurencyjności względem pozostałych metod rozliczenia z fiskusem.

Pierwszą zasadniczą wadą podatku liniowego jest brak możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od opodatkowania w przeciwieństwie, gdy takowa preferencja przysługuje podatnikom na zasadach ogólnych. Oznacza to, że każda złotówka do wartości 30 000 zł, która w przypadku skali podatkowej pozostawałaby bez znaczenia dla naszego rachunku podatkowego rozliczanego wedle skali – w tym przypadku podlegać będzie daninie w wysokości 19% (po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodów).

Więcej na ten temat dowiesz się z kompleksowego opracowania PIT-36L.

Dla kogo?

PIT-36L jest zeznaniem rocznym przewidzianym dla przedsiębiorców, którzy rozliczają się z urzędem skarbowym w formie liniowej. Stawka podatku liniowego wynosi  19% od dochodu, niezależnie od jego wysokości.

Do kiedy rozliczenie podatku liniowego?

PIT-36L (19) za 2023 r. należy złożyć do 30 kwietnia 2024 r. 

Wysokość składki zdrowotnej

Gruntownie zmienił się sposób naliczania składki zdrowotnej.

Podstawą wymiaru stał się dochód/przychód (w zależności od wybranej formy opodatkowania) – podatnicy rozliczający się liniowo są zobowiązani do odprowadzania składki zdrowotnej w wymiarze 4,9% od dochodu (więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: wysokość składki zdrowotnej).

Odliczenie składki zdrowotnej za 2023 r.

Liniowcy w ograniczonym zakresie mogą zmniejszyć swoje obciążenia podatkowe o wartość uiszczonych składek zdrowotnych – zrobią to poprzez odliczenie od podatku (podstawy opodatkowania) kwoty nie większej niż 10 200 zł (w PIT za 2023 r.) bądź poprzez ujęcie tej wartości w kosztach uzyskania przychodów.

Odliczenie składki zdrowotnej za 2024 r.

Wyżej wskazany limit dot. odliczenia składki zdrowotnej dla rozliczenia w formie liniowej podlega corocznej waloryzacji. W stosunku do składek zdrowotnych należnych za 2024 r. limit odliczenia został podwyższony do poziomu 11 600 zł.

Należy wskazać, że spośród pozostałych form opodatkowania, wyłącznie w przypadku podatników rozliczających się w formie liniowej przewidziany został limit odliczenia składek zdrowotnych w postaci kwotowej. Poza podatnikami PIT-36L wskazaną preferencją podatkową obdarzeni są również ryczałtowcy oraz osoby, które przystąpiły do rozliczenia w formie karty podatkowej. W ich przypadku natomiast ustawodawca powziął decyzję, aby omawianą ulgę skonstruować w następujący sposób:

Więcej na ten temat sposobu odliczania zapłaconych składek zdrowotnych dowiesz się z artykułu nt. odliczenia składki zdrowotnej dla poszczególnych grup podatników.

Zmiana formy opodatkowania

Co do zasady podatnicy mają możliwość przejścia na inny rodzaj rozliczenia z fiskusem w nieprzekraczalnym okresie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnęli dochód/przychód.

Jakie ulgi i odliczenia?

Zwolnienia PIT

Wyróżniamy dwa rodzaje odliczeń dla podatników podatku liniowego rozliczających się na PIT-36L. W pierwszej kolejności wyszczególnić należy następujące zwolnienia podatkowe obowiązujące przedsiębiorców rozliczających się w formie liniowej:

1. Ulga na powrót,
2. Ulga dla pracujących seniorów,
3. Ulga 4+,
4. Ulga dla podatników do ukończenia 25. roku życia.

Odliczenia od dochodu/podatku

Poza wyżej wyszczególnionymi zwolnieniami podatnicy rozliczający się na formularzu PIT-36L (19) mogą uwzględnić następujące odliczenia:

• odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne,
• odliczenie wpłat na IKZE (więcej na temat limitów w odliczaniu środków na IKZE dowiesz się z artykułu ulga IKZE),
• ulga badawczo-rozwojowa,
• ulga termomodernizacyjna,
• ulga z tytułu darowizn,
• ulga na zabytki,
• ulga CSR,
• ulga ASI,
• ulga produktowa,
• ulga marketingowa,
• odliczenie składek zdrowotnych,
• odliczenie straty podatkowej,
• ulga abolicyjna.

Załączniki do PIT-36L

Załącznikami do zeznania PIT-36L są:

• PIT/B,
• PIT/IP,
• PIT/ZG,
• PIT/BR,
• PIT/DS,
• PIT/Z,
• PIT/PM,
• PIT/O,
• PIT/NZI,
• PIT/MIT,
• PIT/WZ,
• PIT/SE

Termin zwrotu podatku z PIT-36L

Termin zwrotu podatku z PIT-36L wynika z tego, w jaki sposób podatnik złożył deklarację podatkową:

• 45 dni - jeśli zeznanie roczne zostało złożone elektronicznie,
• 90 dni - w przypadku złożenia deklaracji papierowej.

PIT-37 za 2023 r.

Kto wypełnia?

Podatnicy przystępując do rozliczenia PIT 2023 w pierwszej kolejności powinni określić jaki druk PIT 2024 będzie właściwy w zależności od rodzaju i sposobu osiągania przez nich dochodów. PIT-37 jest zeznaniem rocznym przeznaczonym w szczególności dla osób, których przychody pochodzą z umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenie) czy umów o pracę. Ponadto nie należy zapominać, że od kilku lat katalog podmiotów obarczonych koniecznością złożenia deklaracji PIT-37 maleje z uwagi na możliwość skorzystania z automatycznej akceptacji zeznania przygotowanego przez urząd skarbowy.

Automatyczna akceptacja PIT-37 może okazać się bardzo niekorzystną wygodą, głównie z uwagi na niemożność uwzględnienia jakichkolwiek ulg czy odliczeń podatkowych. Bierność w rozliczeniach z fiskusem jest niezalecana, gdyż w rezultacie może nawet doprowadzić do sytuacji, w której to urząd skarbowy wypłaci pieniądze z tytułu nadpłaty podatku.

Rodzaje przychodów

Na PIT-37 rozliczymy w szczególności dochody z tytułu:

• stosunku pracy (i stosunków pokrewnych),
• emerytury i renty krajowej,
• świadczeń i zasiłków przedemerytalnych,
• należności za członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
• zasiłków pieniężnych,
• stypendiów,
• działalności wykonywanej osobiście (np. na postawie umowy-zlecenia),
• przychodów z praw majątkowych (w tym praw autorskich praw majątkowych),
• świadczeń z Funduszu Pracy lub Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• pracy tymczasowo aresztowanych i skazanych,
• umów aktywizacyjnych.

Nie wystarczy jednak, że osiągniesz dochód pochodzący z jednego z wyżej wymienionych źródeł. Aby móc rozliczyć się na formularzu PIT-37, nie możesz prowadzić pozarolniczej działalności gospodarczej. Ten formularz nie jest również przeznaczony dla doliczających dochody małoletnich dzieci oraz tych, którzy obniżają wysokość dochodów o straty z lat poprzednich. Ponadto PIT-37 nie może być przez ciebie uzupełniony i przekazany do urzędu skarbowego, jeśli odliczasz tzw. minimalny podatek dochodowy.

W sytuacji wystąpienia dodatkowych dochodów, które nie są rozliczane przez podatnika (zwłaszcza w razie prowadzenia działalności gospodarczej) powinieneś złożyć np. PIT-28, PIT-36L, PIT-38, PIT-39.

Zmiany w PIT-37 za 2023 r.

Poza korzyściami o wymiarze finansowym wspomnieć należy, że zeznanie roczne wypełnione w trybie automatycznej akceptacji przez Urząd Skarbowy pozbawia podatnika możliwości przekazania części jego podatku na rzecz wspieranej organizacji pozarządowej. W 2024 możemy obdarować aż 1,5% PIT dla OPP.

Więcej na temat wyższej stawki PIT na rzecz OPP dowiesz się z artykułu: 1,5% podatku PIT na organizacje pożytku publicznego - jak go przekazać?

W połowie roku zmiany w ustawodawstwie spowodowały, że PIT 37 za 2023 doznał kluczowych zmian, z czego nadrzędną z nich jest niższy próg podatkowy - z 17% na 12% PIT. Również podatnicy, którzy dotychczas rozliczali się z Urzędem Skarbowym stosując do części swoich dochodów II próg podatkowy mogą odczuć ulgę w ich zobowiązaniu podatkowym. Stawkę w wysokości 32% PIT zapłacą osoby wobec dochodów przekraczających 120 000 zł.

Obie spośród dwóch grup podatników wymienionych powyżej obejmie rewolucyjna modyfikacja kwoty wolnej od podatku, która począwszy od rozliczenia za 2022 rok wynosi aż 30 000 zł.

PIT-37 - rozliczenie wspólne czy indywidualne?

W zależności od Twojej sytuacji życiowej oraz warunków stawianych przez przepisy prawa podatkowego, PIT 37 możesz rozliczyć na trzy sposoby:

• indywidualnie,
• wspólnie:

– z małżonkiem,
– jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Oświadczenie co do wybranego sposobu rozliczenia składasz poprzez zaznaczenie właściwego wariantu na formularzu PIT-37.

Przed podjęciem wyboru jednej z wyżej wyszczególnionych metod rozliczenia, aby złożyć – indywidualnie bądź wspólnie: z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko – w pierwszej kolejności należy dokonać weryfikacji, czy na pewno jako podatnik spełniamy warunki uprawniające nas do skorzystania z konkretnej metody rozliczenia.

Rozliczenie z małżonkiem

Wraz z wejściem w życie zasad Polskiego Ładu zmianie uległ również sposób wspólnego rozliczania z małżonkiem. Wspólnego złożenia deklaracji PIT mogą dokonać małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

• przez cały rok podatkowy lub
• od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego - w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Należy wskazać, iż przed dniem obowiązywania przepisów prawa podatkowego wprowadzonych przez "Polski Ład" nowożeńcy biorący ślub w trakcie roku podatkowego nie mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia w pierwszym roku małżeństwa. W praktyce oznaczało to, że omawiana preferencja podatkowa była dla nich osiągalna dopiero w drugim roku trwania ich małżeństwa. Prowadziło to do sytuacji, w których pary biorące ślub w trakcie roku (nawet w dniu 1 stycznia) mogły skorzystać ze wspólnego rozliczenia swoich dochodów nie prędzej aniżeli w deklaracji składanej za następny rok.

Więcej na temat wspólnego rozliczenia małżonków dowiesz się z artykułu: Wspólne rozliczenie z małżonkiem

PIT-37 osoby samotnie wychowującej - wspólne rozliczenie z dzieckiem

Do rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko ma prawo zarówno rodzic, jak i opiekun prawny, który podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W ten sposób może rozliczyć PIT-37: panna, kawaler, wdowiec, wdowa, rozwodnik, rozwódka, osoba z orzeczoną separacją, a nawet pozostająca w związku małżeńskim, jeśli drugi z małżonków jest pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Pamiętaj jednak, że aby skorzystać z formularza PIT 37 ani ty, ani twoje dziecko nie możecie w roku podatkowym, za który składane jest zeznanie osiągać dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, opodatkowanych liniowo stawką 19%

Druk PIT-37 nie będzie również odpowiedni, jeśli jako osoba samotnie wychowująca dziecko opłacałeś:

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (poza dochodami z najmu, dzierżawy, podnajmu i poddzierżawy),
• podatek tonażowy,
• podatek wynikający z ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2024 r. rozliczenie podatkowe za 2023 r. osoba samotnie wychowująca może dokonać wspólnego rozliczenia w sytuacji, gdy przysługuje jest rodzicem bądź opiekunem sprawującym pieczę nad tym dzieckiem oraz spełnia następujące warunki:

• sprawują opiekę nad małoletnimi (do ukończenia 18. roku życia), niezależnie od tego, czy dzieci te osiągają dochód oraz w jakiej wysokości. Z małoletnim dzieckiem możesz rozliczyć się nawet wtedy, gdy tylko dziecko osiąga dochód. Jeżeli dziecko przed ukończeniem 18 lat zawrze związek małżeński - uzyskuje pełnoletniość. Dlatego nie możesz wspólnie rozliczyć się z dzieckiem małoletnim, które zawarło związek małżeński. Dotyczy to również sytuacji, w których małoletnie dziecko jest po rozwodzie, lecz przed ukończeniem przez niego 18. roku życia;
• dziecko niezależnie od swojego wieku otrzymuje rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny;
• dzieci nie ukończyły 25. roku życia oraz uczą się lub studiują, jeśli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych, których łączna wysokość nie przekracza dwunastokrotności renty socjalnej.

Więcej na temat wspólnego rozliczenia przez osobę samotnie wychowującą dowiesz się z artykułu: Rozliczenie z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca.

PIT-37 – do kiedy trzeba się rozliczyć?

PIT 37 służy rozliczeniu podatku dochodowe za rok poprzedni. Składasz więc formularz do Urzędu Skarbowego właściwego dla swojego miejsca zamieszkania (a nie – zameldowania) na dzień 31 grudnia 2023 r. (w przypadku zeznania składanego w 2024 r.).

Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się z publikacji:

• W którym Urzędzie Skarbowym rozliczyć PIT?
• Wybór Urzędu Skarbowego a miejsce pobytu podatnika

Na uzupełnienie i dostarczenie dokumentu (osobiście, za pośrednictwem Poczty Polskiej S.A. lub elektronicznie) masz czas od 15 lutego do 30 kwietnia 2024 r. Jeśli zrobisz to po terminie – mogą grozić Ci konsekwencje karno-skarbowe.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Konsekwencje karno-skarbowe niezłożenia deklaracji podatkowej w terminie 

Przekazanie PIT-37 do Urzędu Skarbowego wcześniej niż 15 lutego sprawia, że deklaracji przypisana zostaje ta właśnie data złożenia i od niej liczony jest czas ewentualnego zwrotu nadpłaty podatku.

Ulgi podatkowe w PIT-37

Rozliczając PIT 37, możesz skorzystać z przysługujących ulg i odliczeń. Jedne z nich pomniejszą twój dochód, inne natomiast sam podatek.

Co można odliczyć od podatku?

W PIT 37 możesz pomniejszyć wysokość podatku należnego do zapłaty, stosując następujące ulgi i odliczenia:

• ulga prorodzinna (ulga na dzieci) naliczana jest miesięcznie w wysokości 92,67 zł na pierwsze i drugie dziecko (1 112,04 zł rocznie) 166,67 zł na trzecie dziecko (2 000,04 zł rocznie) i 225zł na czwarte i kolejne dziecko (2 700 zł rocznie);
• odliczenie składek na ubezpieczenia zdrowotne ujęte w informacji przesłanej przez płatnika (np. PIT-11);
• ulga aktywizacyjna umożliwia odliczenie opłaconych z własnych środków składek na ubezpieczenia społeczne, w związku z zatrudnieniem (przed 1 stycznia 2007 r.) osoby bezrobotnej.

Co można odliczyć od dochodu?

Dochód możesz pomniejszyć, korzystając z ze znacznie większej puli ulg i odliczeń:

• odliczenie darowizny w wysokości nieprzekraczającej 6% dochodów (z wyjątkiem darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, którą możesz odliczyć w całości), pod warunkiem, że będą udokumentowane. Więcej na temat sposobu odliczania darowizny w PIT-37 przeczytasz w artykule: odliczenie darowizny od podatku;
  
• Ulga rehabilitacyjna dla osoby z niepełnosprawnością lub opiekującej się taką osobą, która poniosła wydatki na cele rehabilitacyjne oraz te mające na celu poprawę codziennego funkcjonowania (np. przystosowanie pojazdów mechanicznych, opieka pielęgniarska, leki). Więcej na temat ulgi rehabilitacyjnej przeczytasz w artykułach: ulga rehabilitacyjna, ulga na leki;
  
• odliczenie zwróconych świadczeń nienależnie pobranych to pomniejszenie dochodu o wysokość świadczenia, które nieprawnie pobierałeś i które zwróciłeś (np. renta socjalna). Więcej na temat odliczenia nienależnie pobranych świadczeń dowiesz się z artykułu: nienależnie pobrane świadczenia;
  
• ulga na internet w wysokości do 760 zł stosowana przez dwa następujące po sobie latach, więcej na temat odliczenia wydatków na internet przeczytasz w artykule: ulga internetowa;
  
• ulga termomodernizacyjna w wysokości do 53 000 zł dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, którzy rozpoczęli prace termomodernizacyjne w roku, za który składają zeznanie podatkowe;
• odliczenie wpłat na IKZE w wysokości 8322 zł (dla osób rozliczających się za pośrednictwem płatnika) lub będących 12 483 limitami wpłat w 2024 roku za 2023, więcej na temat odliczenia wpłat na IKZE przeczytasz w artykule: ulga IKZE;
  
• składki ZUS (rentowe, emerytalne, chorobowe i wypadkowe);
• ulga odsetkowa przysługuje osobom, które w latach 2002-2006 zaciągnęły kredyt mieszkaniowy i ponoszą koszty związane ze spłatą samego kredytu mieszkaniowego lub kolejnych kredytów zaciągniętych w celu jego spłaty.

PIT-37 – załączniki do formularza

Do deklaracji PIT 37 możesz dołączyć cztery załączniki. Nie są one obligatoryjne w każdym przypadku, lecz w zaledwie kilku sytuacjach:

1. PIT/O dołączasz, jeśli korzystasz z ulg i odliczeń, zmniejszających podstawę opodatkowania lub sam podatek należny do zapłaty;
2. PIT/D dołączasz, gdy pomniejszasz podstawę opodatkowania o odliczenia w ramach praw nabytych, albo odliczasz od podatku ulgę mieszkaniową (odsetkową);
3. PIT-2K dołączasz tylko podczas pierwszorazowego zastosowania ulgi odsetkowej;
4. certyfikat rezydencji dołączasz, aby potwierdzić, że mieszkasz w innym niż Polska kraju europejskim.

Po zakończeniu roku podatkowego każdy podatnik, który osiągnął dochody za pośrednictwem płatnika składek, ma obowiązek uzupełnić i przekazać do urzędu skarbowego PIT 37 wraz ze wszystkimi niezbędnymi załącznikami. Masz na to czas do 30 kwietnia 2024 r.

PIT-38 za 2023 r.

PIT-38 – czym jest?

PIT-38 jest zeznaniem rocznym coraz częściej składanym przez Polaków. Za jego pośrednictwem wykazujemy tzw. dochody giełdowe jak również zbycie kryptowalut, które z każdym rokiem zyskują na popularności.

PIT-38 – dla kogo?

Formularz PIT-38 jest zeznaniem rocznym, które jest składane przez dużą część podatników w parze z inną deklaracją. Dochody wykazywane na PIT-38 stanowią odrębne źródło opodatkowania podatnika objęte stawką 19% PIT i nie łączą się z dochodami właściwymi dla wykazania na innych deklaracjach. Do jego złożenia zobowiązane są osoby osiągające tzw. przychody kapitałowe, pochodzące w szczególności z:

• odpłatnego zbycia papierów wartościowych,
• pożyczonych papierów wartościowych (tzw. „sprzedaż krótka”),
• pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, udziałów (akcji) w spółkach albo udziałów w spółdzielni,
• z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

PIT-38 w 2023 złożą również podatnicy, którzy uzyskali przychody lub ponieśli koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, potocznie zwanych kryptowalutami.

Przychody kapitałowe nie są rozliczane razem z innymi dochodami, ale na specjalnie do tego przeznaczonym druku PIT-38. W deklaracji PIT-38 należy też rozliczyć kapitałowe przychody uzyskane poza Polską, które nie zostały zwolnione z opodatkowania. Inwestycje zagraniczne wykazujemy w załączniku PIT/ZG.

Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: Kto i kiedy powinien złożyć PIT-38?

PIT-8C jako podstawa wypełnienia PIT-38

Przychody z zysków kapitałowych (zwane również „dochodami giełdowymi”) deklarowane są na formularzu PIT-38, jednakże jego sporządzenie jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy podatnik dysponuje informacją o wysokości kosztów uzyskania przychodów, które pomniejszają podstawę opodatkowania. Podobnie zatem jak w przypadku PIT-36, PIT-36L, PIT-37 czy PIT-39 opodatkowaniu podlega dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania.

Dużą część przychodów kapitałowych wykazywanych na PIT-38 wskażemy na podstawie PIT-8C, który jest wydawany podatnikowi przez swoistego rodzaju „płatnika”. Ustawa o PIT w tym przypadku wskazuje podmioty, za pośrednictwem których podatnik uzyskuje przychody z kapitałów pieniężnych i zobowiązuje je do sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz właściwemu organowi podatkowemu informacji o wysokości uzyskanego przychodu.

Informacja zmaterializowana w druku PIT-8C jest następnie przekazywana:

• Podatnikowi zobowiązanemu do sporządzenia PIT-38;
• Urzędowi skarbowemu właściwemu miejscowo względem zamieszkania podatnika (dotyczy to polskich rezydentów podatkowych)
• Urzędowi skarbowemu, właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych

Na podstawie informacji wykazanych w PIT-8C będzie następować wypełnienie PIT-38 – analogicznie do relacji PIT-11 z PIT-37, nazwy pól z PIT-8C odpowiadają tym wskazanym w PIT-38. Inaczej jednak jak np. w przypadku PIT-11, podatnik zobowiązany do złożenia PIT-38 nie jest związany informacjami wyrażonymi w PIT-8C. Podmioty wystawiające informację PIT-8C nie są w posiadaniu kompletu informacji dotyczących choćby kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez podatnika. W takiej sytuacji podatnik posiadając odpowiednią dokumentację świadczoną o poniesieniu kosztu i przypisującą ją do danego przychodu kapitałowego, samodzielnie określa ich wysokość posiłkując się informacjami zaczerpniętymi z PIT-8C.

Przychód ze zbycia walut wirtualnych, czyli jak opodatkowane są kryptowaluty?

W przypadku przychodów związanych z obrotem walutami wirtualnymi (tzw. kryptowalutami) podatnik PIT-38 będzie musiał sam dokonać rachunku podatkowego w zakresie dochodu podlegającego opodatkowaniu. Informacja o przychodzie pomniejszonym o koszty jego uzyskania z tego źródła nie znajdują się bowiem w posiadaniu płatnika zobowiązanego do wypełnienia i przekazania PIT-8C.

Obrót walutami wirtualnymi wyróżnia dwa rodzaje kosztów uzyskania przychodów w świetle ustawy o PIT, są to:

1. koszty poniesione w danym roku podatkowym, poprzedzającym rok kalendarzowy składanej deklaracji,
2. koszty poniesione i nierozliczone w poprzednich latach podatkowych.

Więcej na temat rozliczania kryptowalut dowiesz się z artykułu: Opodatkowanie kryptowalut

Specyficzna konstrukcja PIT-38

Podatek, który wykazujemy w PIT-38 cechuje się o swoistą odrębnością względem przychodów wykazywanych na innych deklaracjach. Mimo łudząco podobnej konstrukcji do podatku liniowego (jednolita stawka 19% ustalana względem dochodu) dochód przedłożony do opodatkowania i wyrażony PIT-38 nie może zostać obniżony w jakikolwiek sposób poprzez zastosowanie ulg czy odliczeń.

Oznacza to również, że osoby obowiązane do złożenia PIT-38 nie będą mogły rozliczyć się z małżonkiem czy dzieckiem.

PIT-38 termin złożenia

Podatnik obowiązany do rozliczenia się z urzędem skarbowym z dochodów giełdowych ma na to czas do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym osiągnął przychód podlegający opodatkowaniu. W sytuacji, gdy ostatni dzień terminu przypada w sobotę bądź w dzień ustawowo wolny od pracy, to za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień pracujący. Podobnie jak w 2023 czas na złożenie PIT-38 w 2024 mamy do 30 kwietnia 2024 r.

Więcej na temat terminów składania PITów przeczytasz w artykule: Do kiedy PIT?

PIT-39 za 2023 r.

PIT-39 - podstawowe informacje

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje podatek od dochodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów. Uzyskanie dochodu z tego tytułu następuje w drodze formularza PIT-39.

Innym warunkiem do spełnienia, aby uniknąć płacenia podatku od dochodu ze zbycia nieruchomości jest wydatkowanie uzyskanych środków na własne cele mieszkaniowe. W tym przypadku korzystamy z przywileju ulgi mieszkaniowej.

Do najbardziej popularnych wydatków na cele mieszkaniowe należą:

1. zakup domu lub mieszkania,
2. zakup działki budowlanej,
3. budowa, przebudowa, adaptacja budynku mieszkalnego,
4. spłata kredytów mieszkaniowych.

Nie każdą kwotę wydaną na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych będziemy mogli uwzględnić korzystając z ulgi. Kwota zwolnienia jest limitowana. W ramach ulgi mieszkaniowej przysługuje zwolnienie z opodatkowania  dochodu w wysokości, która odpowiada iloczynowi dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Wzór na obliczenie dochodu, który może być zwolniony z opodatkowania to: kwota dochodu osiągniętego pomnożona przez przez kwotę wydatków na cele mieszkaniowe, i podzielona przez kwotę przychodu. Dochód to różnica między przychodem a kosztami jego uzyskania.

Przykłady rozliczenia PIT-39 za 2023 r.

Przykład (I) rozliczenia PIT-39:

Od przychodu z odpłatnego zbycia: 300 000 zł odejmujemy koszty uzyskania przychodu: 250 000 zł = dochód: 50 000 zł

Wydatki na cele mieszkaniowe: 240 000 zł

Dochód podlegający zwolnieniu: 50 000 zł x 240 000zł/300 000 zł =40 000 zł

Do opodatkowania pozostaje dochód w kwocie: 10 000 zł. (50 000 całkowity dochód – 40 000 zł limit dochodu podlegający zwolnieniu)

Jeżeli cały przychód z odpłatnego zbycia zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku PIT.

Przykład (II) rozliczenia PIT-39:

Przychód z odpłatnego zbycia: 300 000 zł

Koszty uzyskania przychodu: 250 000 zł

Dochód: 50 000 zł

Wydatki na cele mieszkaniowe: 300 000 zł

Dochód podlegający zwolnieniu: 50 000 zł x 300 000zł/300 000 zł = 50 000 zł

Do opodatkowania – 0 zł.

PIT-39 – do kiedy?

Ulgę mieszkaniową od dochodu ze zbycia nieruchomości odliczamy w deklaracji PIT-39. Po zakończeniu roku podatkowego, w którym uzyskaliśmy przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, powinniśmy złożyć rozliczenie PIT-39 (pit online) w terminie takim samym jak PIT-37 i PIT-36, czyli do 30 kwietnia 2024 r. W trakcie roku można rozliczyć PIT  przez darmowy program PIT online.

W deklaracji PIT-39 wykazuje się:

• dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych i należny podatek pit od dochodu, który nie jest zwolniony z PIT,
• dochody zwolnione z podatku PIT zgodnie z warunkami ulgi mieszkaniowej.

W zeznaniu wykazuje się dochody zwolnione z podatku niezależnie od tego, czy wydatki na cele mieszkaniowe zostały już poniesione czy dopiero są planowane.

W przypadku gdy podatnikowi nie uda się spełnić warunków i nie będzie mógł skorzystać z ulgi mieszkaniowej, należy złożyć korektę tego zeznania i odprowadzić do fiskusa podatek PIT wraz z odsetkami za zwłokę, które nalicza się  od następnego dnia po upływie terminu płatności, tj. po upływie terminu do rozliczenia PIT-39 za rok podatkowy, w którym uzyskany został przychód z odpłatnego zbycia, do dnia zapłaty podatku włącznie, w wysokości odsetek pobieranych od zaległości podatkowych.